Maczużnik to pasożytniczy grzyb o charakterystycznym kształcie owocnika, który przypomina maczugę. Maczużnik chiński to gatunek endemiczny i występuje na obszarze Wyżyny Tybetańskiej i Himalajów. W Azji ten grzyb w postaci sproszkowanej jest lekiem na obniżone libido, osłabienie, choroby serca, płuc czy nerek. Inne gatunki maczużnika można spotkać w Polsce i zwykle wyrastają z ciał swoich ofiar (owadów). Maczużniki infekują ofiary (zwykle owady) i rozwijają się w ich ciałach. Po śmierci nosiciela wyrastają z nich, aby uwolnić zarodniki.
Gdzie maczużniki występują?
Ten rodzaj grzyba w Polsce występuje rzadko, a jeśli się pojawia to tylko w polskich lasach. Do jego znalezienia potrzeba dobrego wzroku (z uwagi na mały rozmiar) oraz dużo szczęścia. Pomocna może być informacja, że kordyceps (grzyb z rodziny maczużnikowatych) żeruje głównie na bezkręgowcach. Wszystkie gatunki tego grzyba są pasożytami- do rozrostu potrzebują żywiciela.
Jakie właściwości maczużnika są godne uwagi?
Kordyceps jest obecnie hodowany, gdyż zbiór tego grzyba jest niezwykle trudny. Hodowla jest potrzebna z uwagi na właściwości zdrowotne. W skład tego grzyba wchodzą polisacharydy mające pozytywny wpływ na stan układu odpornościowego. Maczużnik ma także właściwości minimalizujące działania utleniaczy w przypadku pojawienia się stresu oksydacyjnego. Odkryto także jego zdolności dotyczące stymulacji umysłowej i fizycznej (w tym podniesienie libido).
Zdrowie i medycyna naturalna. Jakie rodzaje maczużnika są wykorzystywane w medycynie naturalnej?
Do najbardziej znanych gatunków maczużnika zalicza się:
- maczużnik chiński,
- maczużnik bojowy i
- maczużnik nasięźrzałowy.
Maczużnik chiński w naturze występuje wyłącznie w Tybecie na wysokościach między 3000 a 5000 m n.p.m., a pasożytuje na larwach gąsienic (zimą znajdują się pod ziemią). Maczużnik, rozrastając się kieruje w stronę światła. Jego zbiór następuje na przełomie maja i czerwca. Z kolei maczużnik bojowy jest spotykany w Europie, czasem nawet w Polsce i pasożytuje zwykle na poczwarkach i gąsienicach ciem. Jest on koloru pomarańczowego i maczugowaty kształt. Owocnik tego grzyba osiąga długość do 10 cm. Udowodniono, że napar z niego potrafi zahamować różnicowanie się komórek tkanki tłuszczowej. Natomiast Maczużnik nasięźrzałowy pojawia się w Europie, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Ma typowy maczugowaty kształt, żółtą barwę, która jednak z czasem czernieje, a jego długość to maksymalnie 10 cm. Z uwagi na fakt, że w Polsce jest spotykany rzadko, znajduje się na liście roślin i grzybów zagrożonych. Pasożytuje on na grzybach jeleniakowatych. Zawarte w nim substancje mają zdolność hamowania wzrostu komórek nowotworowych.